Geçtiğimiz günlerde Sarıyer’de ormanlık alanda topladığı mantarları yiyen Yusuf Yıldız (60) hayatını kaybetmiş, eşi Feriza Yıldız ise ağır bakıma alınmıştı. Daha sonra Ordu’nun Ünye ilçesinde de topladıkları mantarları yedikten sonra birebir aileden 6 kişi hastaneye kaldırılmıştı. Dün ise Düzce’nin Gümüşova ilçesinde ormandan topladıkları mantarları yiyen Yusuf Yavuz (62), eşi Emine Yavuz ile gelini Tuğba Yavuz hayatını kaybetti.
Yeditepe Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Ahmet Aydın, “Hiç kimse, ‘Ben mantarı tanırım, bilirim, bu bölgede zehirli mantar olmaz’ üzere şeylere inanmasın. Zehirli mantarla olağan kültür mantarının manzarası bile birbirine benzeyebilir. Hiç bilmeyen bir insanın mantarın imgesine, rengine ve biçimine bakarak bu zehirli, bu zehirsiz deme talihi son derece düşük. Mantar konusunda en uzman şahısların bile yanılabileceği bir durum. Aldığımız riskin bedelini hayatımızla ödüyoruz, bu nedenle halkımızdan bilhassa rica ediyorum tabiattan topladıkları mantara dikkat etsinler ve muhakkak yemesinler. İnsan mantar yemezse ölmez lakin o mantarları yediğinde öldüğünü görüyoruz” diye konuştu.
“İŞLEMDEN GEÇİRMEK MANTARI ZEHİRSİZ HALE GETİRMEZ”
“Şu anda yaşadığımız husus aslında her yılın tekrarı” diyen Prof. Dr. Ahmet Aydın, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Havaların nemli ve yağışlı olduğu bu aylar mantarların çok fazla çoğaldığı devirdir. ‘Doğadan toplanan mantarı pişirmek, diğer süreçlerden geçirmek sanki zehrini giderir mi?’ üzere kanılar mantar zehirlenmelerinin kritik konusu. Konserve yapmak, pişirmek yahut süreç yapmak mutlaka mantarı zehirsiz hale getirmez. Yoğurtla tüketmek mantarı zehirsiz hale getirilmez. Zehirli mantar her ortamda zehirli tesirini gösterir. O nedenle vatandaşlar bu mevzuda bilgilerine bile güvenmesinler.”
“ÖLDÜREN MANTARLARIN TESİRİ BİR GÜN SONRA ORTAYA ÇIKIYOR”
Mantar yenildikten çabucak sonra bir zehirlenme semptomu görülmediğini söyleyen Prof. Dr. Aydın, “Mantar zehirlenmelerinin mevte yol açan en kritik konusu budur. Kişi zehirlendiğini anlamıyor. Öldüren mantarların tesiri bir gün sonra ortaya çıkıyor. Öldüren mantar zehirlenmelerinin birinci değerli maksadı insanın karaciğeri. Belirtiler bir gün sonra ortaya çıktıktan sonra kişinin karaciğeri iflas edebiliyor. Kişi şayet şanslıysa karaciğer nakline kadar götüren bir tepkiye yol açıyor. Mantar seviyorlarsa kültür mantarı yesinler. Kültür mantarlarında bu türlü bir risk yok. Marketten alınan mantarın esasen yetiştirildiği yer ve tipi belirli, her şeyi belirli. Rastgele ziyanlı, mevte neden olan bir tesir oluşturmaz” dedi.
“BELİRTİLER ORTAYA ÇIKTIĞINDA KARACİĞER BÜYÜK BİR HALDE ETKİLENMİŞ OLUYOR”
Bazı mantar zehirlenmelerinde birinci başta bulantı, kusma üzere mide şikâyetlerinin görüldüğünü söz eden Prof. Dr. Aydın, “Şu anda mevte yol açan mantarların aslında tek tipi var. Vatandaşımız mantar yedikten çabucak sonra bu türlü bir şikâyet görürse kesinlikle bir hastaneye gitmeli. Zira bu bireylerin kurtulması daha kolay fakat ölümcül mantarı yedikten sonra hiçbir belirti görmeyecekler bunun altını çizerek söylüyorum. 8-9 saat sonra yahut sonraki gün belirti ortaya çıkar. Bu belirtiler de çok aşırı susama, ishal, bulantı, kusma ile karşılarına çıkacak lakin o evreye gelince artık o kişinin karaciğerinin büyük bir biçimde etkilendiğini biliyoruz” diye konuştu.
“EN TESİRLİ TEDAVİ YOLLARINDAN BİRİ KARACİĞER TRANSPLANTASYONU”
Mantar zehirlenmelerinde karaciğerin iflas ettiğini, bu durumda da karaciğer için en tesirli tedavi sistemlerinden bir adedinin karaciğer transplantasyonu olduğunu belirten Prof. Dr. Aydın, “Kişinin yediği mantarın zehrinin ölçüsüne nazaran, zehirlenme şiddetine nazaran klinikte yapılan müdahalelerle kısmen de olsa erken müdahale edilirse hasta geri döndürülebilir” dedi.
“HER YIL BİREBİR BÖLGEDEN TOPLADIKLARI MANTARLARA DİKKAT ETSİNLER”
Vatandaşların her yıl birebir bölgeden topladığı mantarlara da dikkat etmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Aydın, “Vatandaşımızın her yıl tıpkı bölgeden topladığı mantarlar ortasında öteki mantar da çıkabilir. Zira rüzgârla, taşınmayla oraya diğer bir mantarın tohumu gelmiş olabilir ve öbür bir mantar orada üreyebilir” sözlerini kullandı.